17 Ocak (Tarihte Bugün)

17 Ocak, Miladi takvime göre yılın 17. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 348 gün vardır (artık yıllarda 349).

Olaylar

II. Körfez Savaşı 1991
1299 - Osmanlı İmparatorluğu'nu, Oğuzlar'ın Kayı boyuna mensup Osman Gazi; Söğüt ve Domaniç civarında, Anadolu Selçuklu Devleti'nin obası ve kendisine uçbeyliği olarak tahsis ettiği bölgede bağımsızlık ilan ederek kurmuştur.
1605 - Cervantes'in Don Kişot adlı romanı ilk kez yayımlandı. Romanın 2. bölümü ise tam 10 yıl sonra basılacaktır.
1685 - Viyana'da ilk kafe Johannes Diodato tarafından açıldı.
1819 - Simón Bolívar, Kolombiya Cumhuriyeti'ni ilan etti.
1851 - Şirket-i Hayriye kuruldu.
1852 - Sand River Antlaşması ile Birleşik Krallık, Transvaal'deki (Güney Afrika) Boer kolonilerinin bağımsızlığını kabul etti.
1875 - Karaköy-Beyoğlu arasındaki Tünel işletmeye açıldı. Tünel, 1863'te Londra'da hizmete giren yeraltı toplu taşıma sistemlerinden sonra inşa edilen dünyanın en eski 2. yeraltı toplu taşıma sistemidir.
1904 - Anton Çehov'un yazdığı Vişne Bahçesi adlı oyun, ilk kez Moskova Sanat Tiyatrosu'nda sahnelendi.
1909 - Fenerbahçe ile Galatasaray ilk kez karşılaştı; FB:0, GS:2
1917 - ABD, Virgin Adaları karşılığında Danimarka'ya 25 milyon dolar ödedi.
1923 - Mustafa Kemal Paşa'nın İzmit'te düzenlediği ilk basın toplantısı, sabaha karşı sona erdi.
1929 - Elzie Crisler Segar tarafından yaratılan Temel Reis forumel(Popeye) karikatürü, ilk kez bir gazetede yayımlandı.
1934 - Revü yıldızı Josephine Baker, İstanbul'a geldi.
1942 - Ankara'da ekmek karneye bağlandı.
1944 - Monte Cassino Savaşı: II. Dünya Savaşı'nın en uzun ve kanlı çarpışmalarından biri başladı.
1945 - SSCB ve Polonya birlikleri Varşova'ya girdi.
1946 - BM Güvenlik Konseyi ilk toplantısını yaptı.
1955 - Nükleer enerjiyle çalışan ilk denizaltı olan, ABD'ye ait "USS Nautilus (SSN-571)" suya indirildi.
1960 - Yahya Kemal Müzesi açıldı. Müze Fatih Külliyesi'nin Baş Kurşunlu Medresesi'nde bulunuyor.
1961 - Kongo Başbakanı Patrice Lumumba öldürüldü.
1964 - Londra Konferansı'nda Kıbrıs Türk toplumunu temsil eden Rauf Denktaş konuştu. Rauf Denktaş, federal yönetime gidilmezse, ayrı bir hükûmet kuracaklarını açıkladı.
1966 - Bir Amerikan B-52 bombardıman uçağı, İspanya üzerinde bir yakıt tanker uçağı ile yakıt ikmali sırasında çarpıştı ve dört hidrojen bombasını Palomares köyü civarına düşürdü. "Palomares Olayı" olarak hatırlanan olay sonrası, çevrede radyasyon kirliliği oluştu.
1971 - Ortadoğu Teknik Üniversitesi Rektörü Erdal İnönü'nün evinin önüne dinamit atıldı.
1973 - Ferdinand Marcos, Filipinler'in "ömür boyu" Başkanı oldu.
1974 - Resmî olarak son Anadolu parsı öldürüldü.1
1984 - Dolandırıcılıktan yargılanan Abidin Cevher Özden (Banker Kastelli) beraat etti.
1984 - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Yerel Seçim Yasası kabul edildi.
1987 - Bülent Ecevit, Siyasi Partiler Kanunu'na aykırı davranmaktan 11 ay 20 gün hapse mahkûm edildi. 12 Eylül darbesinden sonra Bülent Ecevit hakkında 80, Süleyman Demirel hakkında 55 dava açılmıştı.
1990 - Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) milletvekillerinin hazırladıkları Güneydoğu Anadolu Araştırma Raporu açıklandı.
1990 - Yazar Aziz Nesin, kendisine "vatan haini" dediği gerekçesiyle Cumhurbaşkanı Kenan Evren aleyhine tazminat davası açtı.
1991 - 2. Körfez Savaşı, müttefik uçaklarının Irak ve Kuveyt'teki hedefleri vurmalarıyla başladı. Irak, misilleme olarak İsrail'e 8 adet Scud füzesi yolladı.
1992 - İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA), Kuzey İrlanda'da Protestanlara ait bir binayı bombaladı, 7 işçi öldü.
1994 - Güney Kaliforniya'da 6,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi: 61 kişi öldü, 20 milyar dolar hasar olduğu tahmin ediliyor.
1994 - 21 Ocak'ta fırlatılması planlanan ilk Türk uydusu Türksat 1A'yı taşıyacak Arien füzesi arızalandı. Fırlatma işlemi 10 gün ertelendi.
1995 - Avrupa Parlamentosu, Saharov Ödülü'nü cezaevinde bulunan eski DEP milletvekili Leyla Zana'ya verdi.
1995 - Japonya'nın Osaka-Kobe bölgesinde 7,2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi: 6 binden fazla kişi öldü.
2000 - İstanbul'da bir villaya operasyon düzenlenmesi sonucunda çıkan çatışmada, Hizbullah'ın elebaşısı Hüseyin Velioğlu ölü ele geçirildi. Genişletilen operasyonda, mezar evler ortaya çıkarıldı ve çok sayıda Hizbullah mensubu yakalandı.
2003 - Bugün gazetesi yayın hayatına başladı.
2005 - İstanbul'da 97 şehit asker ailesi ve malul gaziye Cumhurbaşkanlığı Devlet Övünç Madalyası ve Beratı verildi.
2006 - Adalet Bakanı Cemil Çiçek, Mehmet Ali Ağca'nın tahliye kararının, yazılı emir yoluyla bozulması istemini içeren başvurusunu Yargıtay'a gönderdi.
2007 - Kuzey Kore'nin nükleer denemesi üzerine Chicago Üniversitesindeki sembolik Kıyamet Günü Saati 11:55'e ayarlandı. (12 Kıyamet demektir) Saat, soğuk savaş boyunca 18 kez değiştirilmiştir.
2012 - KKTC'nin kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, son yolculuğuna uğurlandı. Kıbrıs'taki Selimiye Camii'nde kılınan cenaze namazı ardından top arabasına yüklenen naaşı, gökkuşağının altından geçerek Cumhuriyet Parkı'ndaki anıt mezara defnedildi.

Doğumlar

1600 - Pedro Calderón de la Barca, İspanyol şair, oyun yazarı, asker, din adamı (ö. 1681)
1647 - Elisabeth Hevelius, ilk kadın astronomlardan biri (ö. 1693)
1706 - Benjamin Franklin, Amerikalı bilim insanı ve siyasetçi (ö. 1790)
1732 - II. Stanisław August Poniatowski, Polonya'nın son kralı (ö. 1798)
1771 - Charles Brockden Brown, Amerikalı romancı ve gazeteci (ö. 1810)
1783 - Pedro Gual Escandón, Venezuelalı avukat, politikacı, ve diplomattır (ö. 1862)
1784 - Philippe Antoine d'Ornano, Fransız asker ve politikacı (ö. 1863)
1789 - Emmanuele Antonio Cicogna, İtalyan bibliyograf, rahip, hukukçu (ö. 1868)
1800 - Caleb Cushing, ABD devlet adamı ve diplomat (ö. 1879)
1820 - Anne Brontë, İngiliz romancı (ö. 1849)
1834 - August Weismann, Alman biyolog (ö. 1914)
1837 - Vasili Radlof, Rus doğu bilimci (ö. 1918)
1857 - Wilhelm Kienzl, Avusturyalı bir besteci (ö. 1941)
1858 - Tomás Carrasquilla, Kolombiyalı yazar (ö. 1940)
1860 - Douglas Hyde, İrlandalı siyasetçi ve şair (ö. 1949)
1863 - David Lloyd George, İngiliz politikacı (ö. 1945)
1863 - Konstantin Stanislavski, Rus tiyatro oyuncusu, yönetmen ve Moskova Sanat Tiyatrosu'nun kurucusu (ö. 1938)
1867 - Carl Laemmle, Alman asıllı Amerikalı film yapımcısı (ö. 1939)
1871 - David Beatty, İngiliz Kraliyet Donanması amirali (ö. 1936)
1880 - Mack Sennett, Kanadalı film yapımcısı ve yönetmen (ö. 1960)
1884 - Sergei Gorodetsky, Rus şair (ö. 1967)
1885 - Nikolaus von Falkenhorst, Nazi Almanyası döneminde Heer generali (ö. 1968)
1886 - Glenn L. Martin, Amerikalı havacılık öncüsü (ö. 1955)
1889 - Ralph H. Fowler, İngiliz fizikçi ve astronom (ö. 1944)
1893 - Ernst Arnold Egli, İsviçre kökenli mimar ve şehir plancısı (ö. 1974)
1899 - Al Capone, İtalyan asıllı Amerikalı mafya lideri ve Dünyanın en ünlü gangsteri (ö. 1947)
1901 - Aron Gurwitsch, Litvanya asıllı Amerikalı filozof (ö. 1973)
1905 - Guillermo Stábile, Arjantinli futbolcu (ö. 1966)
1911 - George Stigler, Amerikalı iktisatçı ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (d. 1991)
1921 - Cavit Orhan Tütengil, Türk sosyolog ve akademisyen (ö. 1979)
1925 - Selçuk Yaşar, Türk iş adamı
1927 - Eartha Kitt, Amerikalı siyah sahne ve sinema oyuncusu (ö. 2008)
1929 - Dick Alban, Amerikalı futbol oyuncusu (ö. 2006)
1931 - James Earl Jones, Amerikalı oyuncu (Shakespeare'in Othello'sundaki performansıyla ünlü)
1933 - Dalida, İtalyan şarkıcı (ö. 1987)
1940 - Umur Bugay, Türk senarist, oyuncu, yönetmen ve yazar (ö. 2019)
1942 - Muhammed Ali, Amerikalı boksör (üç kez dünya profesyonel boks şampiyonluğunu elde eden tek boksör) (ö. 2016)
1949 - Andy Kaufman, Amerikalı komedyen ve oyuncu (ö. 1984)
1949 - Mick Taylor, İngiliz şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve gitarist (John Mayall & the Bluesbreakers ve The Rolling Stones)
1956 - Faruk Çelik, Türk siyasetçi
1959 - Müfit Kayacan, Türk oyuncu ve tiyatro yönetmeni
1962 - Jim Carrey, Amerikalı oyuncu
1964
Russell Doig, İskoç futbolcu
Michelle Obama, Amerikalı avukat ve ABD'nin 44. Başkanı Barack Obama'nın eşi
1968 - Svetlana Masterkova, Ru atlet
1969 - Naveen Andrews, İngiliz aktör
1969 - Tarık Mengüç, Türk şarkıcı ve söz yazarı
1969 - Tiësto, Hollandalı DJ ve prodüktör
1972 - Levan Varşalomidze, Gürcü siyasetçi
1972 - Yelda Reynaud, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
1980 - Zooey Deschanel, Amerikalı şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve aktris
1982 - Dwyane Wade, Amerikalı basketbolcu
1984 - Calvin Harris, İskoç şarkı yazarı, DJ ve prodüktör
1984 - Filip Hološko, Slovak futbolcu
1988 - Andrea Antonelli, İtalyan motosiklet yarışçısı (ö. 2013)

Ölümler

395 - I. Theodosius, Roma İmparatoru (d. 347)
1598 - I. Fyodor, Rus Çarı (d. 1557)
1751 - Tomaso Albinoni, İtalyan besteci (d. 1671)
1863 - Horace Vernet, Fransız ressam ve grafik sanatçısı (d. 1769)
1890 - Władysław Taczanowski, Polonyalı bilim adamı (d. 1819)
1893 - Rutherford B. Hayes, Amerika Birleşik Devletleri'nin 19. Başkanı (d. 1822)
1932 - Ahmet Derviş, Türk asker ve Türk Kurtuluş Savaşı komutanlarından (d. 1881)
1944 - Sait Köknar, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1901)
1954 - İsmail Habib Sevük, Türk eğitimci ve edebiyat tarihçisi (d. 1892)
1957 - Ratip Aşir Acudoğlu, Türk heykeltıraş (Menemen'de Kubilay Anıtı'nı yapan) (d. 1898)
1958 - Mustafa Şekip Tunç, Türk akademisyen ve Türkiye'de modern psikolojinin kurucusu (d. 1886)
1961 - Patrice Lumumba, Kongo DC'nin ilk Başbakanı (d. 1925)
1985 - Muzaffer Hacıhasanoğlu, Türk yazar (d. 1924)
1987 - Hadi Hüsman, Türk siyasetçi ve eski Gümrük ve Tekel Bakanlarından (d. 1904)
1996
Şoför İdris, Türk işçi önderi ve TKP'li sendikacı (d. 1914)
Božidarka Kika Damjanović-Marković, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'da faaliyet yürüten siyasi aktivist, Yugoslav Partizanları komutan, direnişçi, ulusal kahraman (d. 1920)
1997 - Clyde Tombaugh, Amerikalı gök bilimci (Plüton'u keşfeden) (d. 1906)
1998 - Gökhan Semiz, Türk müzisyen, söz yazarı, besteci, tiyatro sanatçısı ve Grup Vitamin solisti (d. 1969)
1999 - Ergun Balcı, Türk gazeteci
2000 - Eugène Ehrhart, Fransız matematikçi (ö. 1906)
2000 - Hüseyin Velioğlu, Türk Hizbullah örgütü ve İlim grubunun siyasi lideri (d. 1952)
2002 - Peter Adamson, İngiliz oyuncu (d. 1930)
2003 - Richard Crenna, Amerikalı oyuncu (d. 1926)
2005 - Virginia Mayo, Amerikalı oyuncu (d. 1920)
2005 - Yıldırım Gencer, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (Türk sinemasının en önemli karakter oyuncularından) (d. 1936)
2005 - Zao Ziyang, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi eski Genel Sekreterlerinden (d. 1919)
2007 - Art Buchwald, Amerikalı politik mizahçı ve Pulitzer Ödülü sahibi gazeteci (d. 1925)
2008 - Bobby Fischer, Amerikalı satranç ustası (d. 1943)
2013 - Mehmet Ali Birand, Türk gazeteci ve yazar (d. 1941)
2014 - Beliğ Beler, Türk siyasetçi (d. 1925)
2017 - Daniel Vischer, İsviçreli siyasetçi (d. 1950)
2020 - Rahşan Ecevit, Eski Başbakan Bülent Ecevit 'in eşi, Demokratik Sol Parti ile Demokratik Sol Halk Partisi'nin kurucusu ve ilk başkanı (d. 1923)

Vikipedi