Artemis (Diana) – Yunan Mitolojisi Tanrıçası

Artemis (Diana) Kimdir?
Apollon’un ikiz kız kardeşidir. Apollon ışık, ateş ve güneşle ilişkilendirilirken, Diana Ay ile ilişkilendirilir. Artemis’in üç farklı versiyonu vardır. Bunlardan birincisi ve en bilineni Avcılık ve Bakirelik sembolü olan Artemis’dir.

İkincisi Ay Tanrıçası olarak sembolize edilen Selene’dir. Sonuncusu ise gecenin karanlığına ve karanlık güçlere hakim olan Hekate’dir.

Artemis ve Bakirelik
Konumuz olan ilk versiyonundan biraz bahsedelim şimdi. Diana bakireliğine fazlasıyla dikkat eden bir tanrıçadır. Bunun nedeni ise ikizi Apollon’un doğumudur. Apollon ve Artemis’in anneleri Leto dokuz gün boyunca doğum sancısı çekmiştir.



İşte bu doğumun 8. gününde Diana kardeşi Apollon’dan önce dünyaya gelmiş, dünyaya gelir gelmez de büyük acılar çeken annesinin kardeşi Apollon’u doğumasına yardım etmiştir.

Bu trajik olay Diana’da büyük bir etki bırakır. Annesinin yaşadığı doğum acısını gören Diana bakireliğini koruma konusunda takıntılı hale gelir.

Artemis ile Apollon’un Benzerlikleri ve Farklılıkları
Diana tıpkı kardeşi Apollon gibi ok ve yay ile sembolize edilir. İlyada’da ok, yay ve atlı arabayla sembolize edilmiştir. Apollon ok ve yayıyla erkeklere ani ve acısız bir ölüm verir, Diana ise kadınlara ani ve acısız bir ölüm verir.

Apollon’un yayı gümüş, Artemis’in yayı ise altındır. İki kardeşin de saçları sarıdır. Apollon çok yakışıklı, Diana çok güzeldir. Ayrıca Diana ciddi duruşa sahip bir tanrıçadır.

Resim ve Heykellerde Artemis
Çevik bir vücuda sahip olan Artemis’in narinliği de hemen hemen her eserde vurgulanır. Kısa ve açık bir giysiye sahiptir genelde. Ayağında sandalları, ok-yay ve bir geyik ya da köpek ile gösterilir çoğu zaman. Diana Ay’ı temsil ettiği için onu geceyi aydınlatan bir meşale ile görmemiz mümkündür.


Efes Artemisi

Artemis’in karanlık güçlere ve büyücülere yardım ettiği versiyonu olan Hekate’de bu meşale figürünü çok fazla görürüz. Hekate tasvirlerinde genelde üç başlı bir vücut şeklindedir. Bazen bu üç başlılık sırt bölgesinden başlayarak oluşmuştur.

Artemis’in Sembol Hayvanı Geyik ve Geyik Mitleri
Artemis’in yanında sıkça gösterilen sembol hayvanı ise geyiktir. Bir gün Agamemnon avlandığı sırada bir geyik öldürür. Öldürdüğü geyik Tanrıça Artemis’in geyiklerinden birisidir.

Diana buna çok kızar ve Agamemnon Truva Savaşına gemilerle giderken rüzgarları keserek Yunan donanmasının Truva sahillerine ulaşmasını engeller. Agamemnon Artemis’e rüzgarlar için yalvarır ama Artemis’in tek bir şartı vardır.



Agamemnon’dan kızını kendisine kurban etmesini ister. Agamemnon ise başta kabul etmez ancak daha sonra tüm ordusuyla denizde ölmek istemediği için Artemis’in bu dediğini kabul eder. Kızını sunağa koyar ve bıçağını boğazına değdirir.

Diana ise son anda kıza acıyarak onu Agamemnon’un ellerinden uçurur. Daha sonra Agamemnon’a kurban etmesi için bir geyik gönderir…

Geyik temalı diğer bir mit ise Herkül’ün 12 görevinden birinde Artemis’in kutsal geyiği olan Kyreneia Geyiği’ni canlı yakalamasıdır.

Yazar Celil Sadık