Tetanoz nedir, belirtileri nelerdir, nasıl tedavi edilir?

Ülkemizde tetanoz en sık rastlanılan hastalıkların başında gelmektedir. Bu hastalık ekzotoksin yüzünden oluşmaktadır. Akut tostemik bir hastalık olarak ifade edilir. Clostridium tetani nedeniyle gelişir. Spor yapan basillerden meydana gelir. Tetanoz virüsleri güneş görmeyen yerde uzun yıllar yaşayabilmektedir. Doğada da tozların içinde ve otlaklarda bulunmaktadırlar. Geviş getiren hayvanlar bu virüsleri almaktadır. Sonrasında sindirim sistemi sayesinde dışkı olarak dışarı atılır. Toksin salgılayan basiller kaslarda spazm, ağrı ve kramp oluşturmaktadır. Öyle sporlar yaparlar ki dış etkenlere karşı oldukça direnç gösterirler.

Epidemiyeloji
Yaz aylarında daha çok görülen tetanoz, yaş ya da cinsiyet seçmemektedir. Tetanoz virüsleri tozlardan, topraklardan, hayvan ve insan gaitalarından, kesici aletler, batıcı aletler, tıbbi keskin aletler insan derisinden vücuda girmektedir. Eğer yeni doğan bir bebeğin steril bir ortamda göbek bağı kesilmezse tetanoz bulaşabilir.

Prognoz
Kuluçka süresinin kısa olması hastalığın önüne geçmekte bir engel teşkil etmektedir. Eğer hastalık kuluçka süresinin 14. Gününden itibaren ortaya çıkarsa etkisini göstermez ve hafif etkiler bırakır. Hastanın iyileşmesi daha kolaydır.

Kuluçka Dönemi
Kuluçka dönemiyle alakalı kesin bir süre vermek oldukça zordur. Ortalama olarak 5 ila 14 gün süren kuluçka döneminde virüsün gücüne göre etkiler ortaya çıkar.

Tetanoz Belirtileri
Tetanozun bulaştığı vücut bölgesinde genellikle bir huzursuzluk, sinirlilik durumu, ağrı ve baş ağrısı, huzursuzluk ve kasılma durumları görülmektedir. Bunlar ilk belirtilerdir. Sonraki aşamada ise sinir sistemine yönelik sıkıntılar görülür. Yüzde de spazmlar görülmektedir. Öyle bir duruma gelinir ki hasta gülerken ağzını dahi açamaz. Acı bir tebessüm oluşur. Risus sardonicus ve Opistotonus olarak bilinen rahatsızlıklar meydana gelir. Şuur açık olmasına rağmen kaslar kasılmaya başlar. Gevşeme durumları azalır ve rahatsız edici bir durum oluşur. Kasılmalar o kadar güçlüdür ki iç kanamalar bile oluşur. Solunum kaslarının kasılması sonrasında da hastanın ölümü gerçekleşir.





Eğer hastaya yemek yedirirseniz, su içirirseniz, yanındayken sesli olarak konuşursanız, ışığını yakarsanız tetanoz nöbetleri başlar. Bu hastalarda enkübasyon oranını ne kadar yüksek tutarsanız, mortalile seviyesi de o kadar yüksek olur.


Yeni doğan çocuklarda da tetanoz virüsü göbek kordonlarında görülmektedir. Göbek bağının steril ortamlarda kesilmemesi sonrasında oluşabilir. Bebeklerde bu hastalıktan dolayı ölüm oranları %60 kadardır. Bu hastalık erken fark edilirse kolaylıkla bebek kurtarılabilir. Anneye 1 ay, bebeğe ise 2 ay arayla tetanoz aşısı vurulursa anne de bebek de eski sağlığına kavuşacaktır.

Tetanoz Komplikasyonları
Solunum kaslarındaki kasılmalardan sonra atelektazi ve pnömoni gelişmektedir. Kaslarda kanamalar meydana gelir. Hasta dilini ısırmaya başlar. Omurlarda da kırılmalar meydana gelebilmektedir.

Tetanoz Tanısı
Hastaneye giden hastalara iyi bir muayene sonucunda tanı konulmaktadır. Hastadan alınacak olan birtakım materyallerin incelenmesi sonrasında kesin tanı konacaktır. Tetanozda ateş yükselmez. Neredeyse ateş yok gibidir.

Tetanozdan Korunma Yolları
Tetanozdan korunmak istiyorsanız kesici ve paslı aletlerden uzak durmanız gerekmektedir. Ayrıca tetanoz virüsleri tozlardan, topraklardan, hayvan ve insan gaitalarından, kesici aletler, batıcı aletler, tıbbi keskin aletler üzerinden bulaşmaktadır. Yaranın bulunduğu bölgenin güzellikle temizlenmesi gerekmektedir. Bol oksijenli su ile temizlik yapılmalı ve anaerob bir ortam oluşturulmalıdır. Bunlara karşı tetanoz aşısı yapılmalıdır. Yeni doğan yani neonatal olarak tespit edilen hastalarda göbek bağı kesilirken çok dikkat edilmesi gerekmektedir. Steril bir ortamda göbek bağı kesimi yapılmalıdır. Bebek doğmadan önce de anneye hamileliğinin 7. Ayında tetanoz aşısı vurulmalıdır. Bu aşı sayesinde bebek bağışıklık kazanacaktır.

Tetanoz Tedavisi
Hasar gören bölgedeki yaraya lokal bir tedavi yapılır. Gerektiğinde ise yara biraz daha açılır ve içi temizlenir. Burada bulunan ölü dokuların temizlenmesi gerekmektedir. Bu yaranın etrafındaki bölgeye antitoksik tetanoz isimli serum tedavisi uygulanır. Antibiyotik de tedavi yollarından biridir. Tedavi esnasında hastanın solunum tepkilerine de dikkat edilmelidir. Hastanın sesten, gürültüden ve ışıktan uzak tutulması gerekmektedir. Steril ve temiz bir ortam oluşturulmalıdır. Yeni doğan bebeklerde de enfeksiyon riskinin aza indirilmesi için göbek bağının dikkatle kesilmesi ve bağlanması gerekmektedir.