Bağlama çalmak nasıl öğrenilir?

Türk toplum müziğinde yaygın olarak kullanılabilen telli bir çalgı olan ve yörelere göre değişik isimler alan bağlama, Asya'dan Avrupa'ya uzanan geniş bir coğrafyada bulunan değişik isim ve türleriyle hala kullanılan, köklü tarihi olan bir çalgı aletidir. En değişik biçimleri ve isimleriyle kullanılan yer Anadoludur. O yüzden Türkiye'de gayet önemli ve ön planda olan bir çalgı çeşididir.

Bağlama üstünde perdeler bulunmaktadır ve perdeler arasında notalar bulunmaktadır. Kalınlı inceli olmak üzere her notadan iki yahut üç adet bulunur. Bağlama diğer müzik aletlerinde olduğu gibi sol la si do re mi fa sol (diez) notalarından oluşu. Notalar sazın tambur kısmına yaklaştıkça incelir.

Bağlama çalınmadan önce vücudumuzun dik bir pozisyonda olması gerektiği unutulmamalıdır. Bağlama yalnızca mızrapla değil, parmaklar ile de çalınabilir ve buna 'şelpe' yöntemi adı verilir. Bağlama yedi telden oluşur ve ele alınan mızrap vasıtasıyla bu tellere yukarıdan aşağı, aşağıdan yukarıya olmak üzere vurularak ses çıkartılır. Ama bu sesler notalara ve hızlara münasip olarak belli bir düzen içerisinde vurulmalıdır.

Bağlamayı çalmanın yanında onu muhafaza etmekte hayli önemlidir. Nemli yerlerde muhafaza edilen bağlama ağaçtan yapıldığı için bir zaman sonra ses özelliğini büyük oranda yitirebilir. Sıcak bir ortamda çalınan yahut saklanılan bağlamanın telleri çabuk gevşer ve akordu çabuk bozulur. Bağlama çocuklardan uzak tutulmalıdır çünkü kopan teller çok keskin bir hal alabileceği için onlara zarar verebilir.


​Bağlama çalmaya başlamadan önce her enstrümanda olduğu gibi hepsinden önce akord yapılmış olması gerekir. Akord bir müzik aletini çalmak için sesleri doğru düzende ayarlamaktır. Akord, internet üstünde bazı programlar kullanılarak veya müzik marketlerden alınan akord cihazları vasıtasıyla yapılabilmektedir. Ama yeni başlayanlar için en sağlıklı yöntem akordu bilen birine yaptırmaktır. Tersi halinde tellerin kopma ihtimali vardır. Akord cihazı doğru sesi gösterinceye kadar bağlama üstünde bulunan burgular sıkılır ya da gevşetilir.

Notaların yerleri öğrenildikten sonra internet aracılığı ile beğenilen bir şarkı notalarıyla beraber indirilir ve sırası ile notalar bağlama üstünde basılır ve mızrap vasıtasıyla o nota ses çıkartılmaya çalışılır. Mızrap, notalara basıldıktan sonra doğru açılarla ve münasip hızda vurularak şarkı çalınmaya çalışılır. Uzun süre yapılmış olan egzersizler sonucu bu süreç kolaylaşacaktır.