Vali Kelime Anlamı

Vali (Arapça: ولي, çoğl. Avliya 'أولياء), Arapça bir kelime olup koruyucu, muhafız, yakın biri, vasi anlamındadır.
Vali Nedir

Vali bulunduğu ilin genel idaresini sağlayan ve gidişatını denetleyen yetkilidir. Vali bulunduğu ilin en yetkili insanıdır. Vali bulunduğu ilin güvenliğini sağlayacak her türlü imkanı sağlamakla mükelleftir ve ayrıca resmi törenlerde de başkanlık yapmaktadır.

Vali, ilde hem genel idarenin başı, hem de il özel idaresinin yürütme organıdır. Merkez tarafından atanan vali, il özel idaresinin başında bulunduğundan bu mahalli idarenin merkezden bağımsızlığı, özerkliği azalmaktadır.

Özel İdarenin yürütme organı olarak vali, meclisin ve encümenin aldığı kararları yürütür. Genel meclise sunulacak olan bütçe ve çalışma programlarını hazırlar. Her iki organın, yani genel meclis ve encümenin gündemini düzenleyen Vali, il özel idaresi tüzel kişiliğini temsil etmektedir.
Valinin Görevleri Nelerdir


Vali görevde bulunduğu ülkede Cumhuriyet bayramında yapılacak olan törenlere başkanlık yapar ve tebrikleri kabul eder.

Vali, kanun, tüzük, yönetmelik ve hükümet kararlarının ilan edilmesini ve uygulanmasını sağlar ve bakanlıklardan gelen talimatları ve emirleri uygular. Bu işlerin gerçekleşebilmesi için gerekecek bütün tedbirleri alabilir.

Kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararlarının verdiği yetki kullanmak ve bu görevleri yerine getirebilmek için genel emir çıkartabilirler.

Bulunduğu ilin her açıdan genel idaresini ve gidişini düzenleme ve denetleme ile görevlidir.

Vali, ilde teşkilatı veya görevli memuru bulunmıyan işlerin yürütülmesini, bu işlerin görülmesiyle yakın ilgisi bulunan her hangi bir idare şube veya daire başkanından istiyebilir. Bu suretle verilen işlerin yapılması mecburidir.

Vali bulunduğu ilde olan askeri gücün komutanıdır, amiridir. Suç işlenmesini önlemek, kamu düzenini korumak için tedbirler alabilir.

İlde bulunan devlet memurlarını direk atayabilir, bazılarında görüş bildirebilir ve bir kısım memurlarında görev yerlerinin belirleyip değiştirebilir.

İlde bulunan yönetim kuruluşları üzerinde vesayet yetkisini kullanabilir.

İlin her yönden genel idare ve genel gidişini düzenlemek ve denetlemekten sorumludur

Vali, ilde teşkilatı veya görevli memuru bulunmıyan işlerin yürütülmesini, bu işlerin görülmesiyle yakın ilgisi bulunan her hangi bir idare şube veya daire başkanından istiyebilir. Bu suretle verilen işlerin yapılması mecburidir.

Vali, Cumhuriyet Bayramında ilde yapılacak resmi törenlere başkanlık yapar ve tebrikleri kabul eder

Vali, il sınırları içinde bulunan genel ve özel bütün kolluk kuvvet ve teşkilatının amiridir. Suç işlenmesini önlemek, kamu düzen ve güvenini korumak için gereken tedbirleri alır. Bu maksatla Devletin genel ve özel kolluk kuvvetlerini istihdam eder, bu teşkilat amir ve memurları vali tarafından verilen emirleri derhal yerine getirmekle yükümlüdür.

İldeki devlet memurlarının bir kısmını doğrudan atamak, bir kısmının atanması konusunda görüşünü bildirmek, bir kısmının da görev yerlerini belirlemek ve değiştirmek.

İldeki yerinden yönetim kuruluşları üzerinde vesayet yetkilerini kullanmak.


Valiler Nasıl Atanır

Valiler İçişleri Bakanlığının önerisi, Bakanlar Kurulunun kararı, Cumhurbaşkanının onayı ile göreve başlar (üçlü kararname). Vali, kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararlarının neşir ve ilanını ve uygulanmasını sağlamak ve Bakanlıkların talimat ve emirlerini yürütmekle görevlidir. Bu işlerin gerçekleştirilmesi için gereken bütün tedbirleri almaya yetkilidir. Kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararlarının verdiği yetkiyi kullanmak ve bunların yüklediği ödevleri yerine getirmek için valiler genel emirler çıkarabilir ve bunları ilan ederler. İlin her yönden genel idare ve genel gidişini düzenlemek ve denetlemekten sorumludur. Vali, ilde teşkilatı veya görevli memuru bulunmayan işlerin yürütülmesini, bu işlerin görülmesiyle yakın ilgisi bulunan her hangi bir idare şube veya daire başkanından isteyebilir. Bu suretle verilen işlerin yapılması mecburidir. Vali, Cumhuriyet Bayramında ilde yapılacak resmi törenlere başkanlık yapar ve tebrikleri kabul eder. Vali, il sınırları içinde bulunan genel ve özel bütün kolluk kuvvet ve teşkilatının amiridir. Suç işlenmesini önlemek, kamu düzen ve güvenini korumak için gereken tedbirleri alır. Bu maksatla Devletin genel ve özel kolluk kuvvetlerini istihdam eder, bu teşkilat amir ve memurları vali tarafından verilen emirleri derhal yerine getirmekle yükümlüdür. İldeki devlet memurlarının bir kısmını doğrudan atamak, bir kısmının atanması konusunda görüşünü bildirmek, bir kısmının da görev yerlerini belirlemek ve değiştirmek. İldeki yerinden yönetim kuruluşları üzerinde vesayet yetkilerini kullanmak.
Dünyada Vali Kavramı

Valiler her ülkede olmamakla birlikte aşağıdaki ülkelerde belirtilen şekilde görev yaparlar:

ABD'nin eyaletlerini

Rusya'da 89 federal bölgeyi

Arjantin'de illeri

Brezilya'da eyaletleri

Japonya'da illeri

Meksika'nın eyaletlerini valiler yönetir.


İngiliz Milletler Topluluğu'nda İngiltere dışındaki ülkelerde kraliçe bir genel vali tarafından temsil edilir.